غذایی که میخورید سفری باورنکردنی را در دستگاه گوارش شما طی میکند. مواد غذایی مصرفی مسیری از دهان تا مقعد را می پیمایند و اضافات آنها از بدن خارج می شوند. در طول مسیر قسمت های مفید غذا جذب شده و در نهایت انرژی و مواد مغذی بدن را تامین می کنند. آشنایی با چگونگی گوارش در معده و بدن باعث میشود تا بهتر بتوانید نحوه غذا خوردن خود را کنترل کنید و در جهت حفظ و تناسب اندام خود گام های اساسی و مثبت بردارید، زیرا داشتن برنامه غذایی صحیح علاوه بر تسریع و بهبود گوارش غذا باعث می شود تا از نفخ، تجمع چربی های اضافی و مشکلات مرتبط با آنها در امان باشید.
در ادامه، به بررسی مسیر گوارش غذا و نقش معده در این مسیر میپردازیم .خواندن این مطلب به شدت برای افراد کاندیدای جراحی اسلیو معده و یا سایر عمل های جراحی چاقی مانند بای پس معده توصیه میشود.
دستگاه گوارش چیست؟
چرا هضم غذا مهم است؟
دستگاه گوارش چگونه کار میکند؟
چگونه غذا از طریق دستگاه گوارش حرکت میکند؟
دستگاه گوارش چیست؟
دستگاه گوارش غذا که به آن مسیر GI نیز گفته میشود، از معده، روده، کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا تشکیل شده است. دستگاه گوارش مجموعهای از اندام های داخلی بدن است که توسط یک لوله پیچ خورده و طولانی از دهان به مقعد متصل می شوند. اندام های توخالی تشکیل دهنده دستگاه گوارش دهان، مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ و مقعد هستند. کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا اعضای توپر دستگاه گوارش غذا هستند.
روده کوچک دارای سه قسمت است:
- قسمت اول دوازدهه
- قسمت میانی ژژنوم
- قسمت انتهایی ایلئوم
روده بزرگ شامل قسمت های زیر است:
- آپاندیس
- سکوم
- روده بزرگ
- راست روده
آپاندیس یک کیسه انگشتی شکل است که به سکوم متصل شده است. (جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید صفحه جراحی آپاندیس را مطالعه کنید.) سکوم اولین قسمت روده بزرگ است. کلون قسمت بعدی روده بزرگ است. راست روده قسمت انتهایی روده بزرگ می باشد.
باکتری های موجود در دستگاه گوارش که فلور روده یا میکروبیوم نیز نامیده میشوند، به هضم غذا کمک میکنند. بخشی از دستگاه عصبی و دستگاه گردش خون نیز در روند هضم غذا کمک کنننده هستند. تمام این سیستم وسیع، یعنی اعصاب، هورمون ها، باکتری ها، خون و اندام های دستگاه گوارش با هم کار میکنند تا غذاها و مایعاتی را که هر روز میخورید یا مینوشید را هضم کنند. اگر هضم غذا یا گوارش در معده به درستی انجام نگیرد، ممکن است فرد به مشکلات متعدد سلامتی از جمله اضافه وزن بالا دچار شود. در این صورت مراجعه به متخصص یا جراح چاقی جهت ارائه راهکارهای درمانی توصیه می شود.
چرا هضم غذا مهم است؟
گوارش در معده مهم است، زیرا بدن شما برای عملکرد صحیح و سالم ماندن به مواد مغذی موجود در غذا و نوشیدنی ها نیاز دارد. پروتئین ها، چربی ها، کربوهیدرات ها، ویتامین ها، مواد معدنی و آب مواد مغذی هستند. دستگاه گوارش مواد مغذی را به اندازه کافی کوچک میکند تا بدن بتواند آن را جذب کرده و برای انرژی، رشد و ترمیم سلول استفاده کند. در طی گوارش غذا:
- پروتئین ها به اسید های آمینه تجزیه می شوند
- چربیها به اسید های چرب و گلیسرول تجزیه می شوند
- کربوهیدراتها به قندهای ساده تقسیم می شوند
دستگاه گوارش چگونه کار میکند؟
گوارش غذا با هماهنگی همه بخش های سیستم گوارشی انجام می شود. هر قسمت از دستگاه گوارش به انتقال غذا و مایعات کمک میکند و غذا و مایعات را به قسمتهای کوچکتر تقسیم میکند. هنگامی که غذاها به اندازه کافی به قسمتهای کوچک تقسیم شوند، بدن شما میتواند مواد مغذی را جذب کرده و به مکان مورد نیاز منتقل کند.
روده کوچک بیشتر مواد مغذی موجود در غذا را جذب میکند و سیستم گردش خون آنها را برای ذخیره یا استفاده به سایر نقاط بدن شما منتقل میکند. خون قندهای ساده، اسید های آمینه، گلیسرول و برخی ویتامینها و املاح را به کبد منتقل میکند. کبد مواد مغذی را ذخیره، پردازش و در صورت نیاز به بقیه قسمتهای بدن میرساند.
سیستم لنفاوی، شبکهای از عروق که گلبولهای سفید خون را حمل میکند و مایعی به نام لنف برای مبارزه با عفونت، اسیدهای چرب و ویتامینها را جذب میکند.
بدن از قند ها، اسید های آمینه، اسیدهای چرب و گلیسرول برای ساخت موادی که برای انرژی، رشد و ترمیم سلولها نیاز دارید، استفاده میکند.
روده بزرگ آب را جذب میکند و مواد زائد به مدفوع تبدیل میشوند. اعصاب و هورمونها نیز به کنترل روند گوارش غذا کمک میکنند.
چگونه غذا از طریق دستگاه گوارش حرکت میکند؟
غذا از طریق دستگاه گوارش شما با فرایندی به نام پرستالیز یا حرکات دودی حرکت میکند. اندام های بزرگ و توخالی دستگاه گوارش شما دارای یک لایه ماهیچهای هستند که باعث حرکت دیوارههای آنها می شود. این حرکت، غذا و مایع را در طول دستگاه گوارش به جلو هل می دهد و محتویات داخل هر اندام را مخلوط میکند. ماهیچه پشت غذا منقبض شده و غذا را به جلو فشرده میکند، در حالی که عضله جلوی غذا شل میشود تا غذا بتواند حرکت کند.
کلام آخر
انجام صحیح گوارش در معده و دستگاه گوارش باعث میشود تا بدن مواد لازم و مغذی را به درستی دریافت کند، اما زمانی که بیش از نیاز روزانه بدن مواد مغذی دریافت کنید، مازاد این مواد به صورت چربی در قسمتهای مختلف بدن انباشته میشوند و به مرور زمان باعث بروز چاقی میشوند. در صورتی که به چاقی مبتلا هستید و از عوارض آزار دهنده آن رنج میبرید، همین امروز از قسمت نوبت دهی سایت برای مشاوره با بهترین جراح چاقی در تهران اقدام کنید و یک وقت ویزیت با دکتر حامد قدسی تنظیم کنید تا قدمی در جهت بهبود سلامت جسمی و روحی خود بردارید.