بررسی علائم سنگ کیسه صفرا: سنگ کیسه صفرا یکی از مشکلات و بیماریهای نسبتاً رایج است که به دلیل ذخیره صفرا در کیسه صفرا ایجاد میشود. سنگ کیسه صفرا ممکن است با هیچ علامتی همراه نباشد؛ گاهی نیز علائم سنگ کیسه صفرا به صورت تب، لرز، اسهال، استفراغ درد ظاهر میشوند. در این مقاله دکتر حامد قدسی یکی از چهرههای شناخته شده در زمینه جراحی چاقی و لاپاراسکوپی با شما در مورد علائم سنگ کیسه صفرا صحبت خواهند کرد.
کیسه صفرا یکی از اندام گوارشی است که درست در قسمت تحتانی کبد قرار دارد. صفرایی که در کبد ترشح میشود در کیسه صفرا تجمع پیدا کرده تا از طریق مجرای صفراوی به رودهها انتقال داده شود. گاهی تجمع بیش از اندازه صفرا باعث تشکیل سنگهای کریستالی از جنس کلسیم کربنات شده و مجرای صفراوی را مسدود میکنند. انسداد این سنگهای کوچک و درشت باعث ایجاد التهاب و درد خواهد شد. درد به صورت ناگهانی سمت راست بالای شکم یا قسمت بالایی مرکز شکم را در بر میگیرد. درد تنها بخشی از علائم ایجاد سنگ در کیسه صفرا است. شدت درد در افراد مختلف بنا به اندازه سنگ متفاوت است. علاوه بر این ممکن است فرد سایر مشکلات گوارشی را نیز تجربه نماید. در این مقاله ما به صورت مفصل در مورد علائم سنگ کیسه صفرا با شما صحبت خواهیم کرد. پس برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله را تا انتها با دقت دنبال کنید.
بررسی علائم سنگ کیسه صفرا
کلسترول بیش از اندازه، نمکهای صفراوی یا بیلی روبین (رنگدانه صفرا) عوامل اصلی در ایجاد سنگ کیسه صفرا هستند. تجمع سنگهای صفراوی علاوه بر انسداد مجرای صفراوی میتواند با عفونت شدید همراه باشد. در ابتدا ممکن است سنگهای صفراوی علائمی ایجاد نکنند، اما با گذشت زمان و بزرگ شدن سنگها و انسداد مجاری صفراوی علائم یا حملات شروع خواهند شد. حملات سنگ کیسه صفرا بعد از صرف یک وعده غذایی چرب به خصوص در هنگام شب اتفاق میافتد. اگر چه هر فردی ممکن است تجربه متفاوتی از علائم سنگ کیسه صفرا داشته باشد، اما شایعترین علائم این عارضه به شرح زیر هستند:
- درد ناگهانی و شدید که قسمت بالای شکم را درگیر میکند و به سرعت بر شدت آن افزوده میشود. این درد ممکن است حدود ۳۰ دقیقه تا چند ساعت به طول بیانجامد.
- درد همچنین کمر، خط فاصله بین تیغههای شانه را نیز درگیر میکند.
- برخی از افراد ممکن است هنگام حرکت سنگ درد در شانه راست را احساس نمایند.
- مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و استفراغ نیز از دیگر علائم سنگ کیسه صفرا هستند.
- اگر سنگ کیسه صفرا منجر به عفونت شده باشد، فرد ممکن است دچار تب و لرز نیز شود.
- زردی پوست یا چشم نیز از دیگر علائم این عارضه هستند.
- نفخ شکم، جمع شدن گاز، یا آروغ زدنهای ممتد نیز از نشانههای سنگ کیسه صفرا است. این دست از مشکلات گوارشی معمولا بعد از خوردن غذای چرب بیشتر مشاهده میشود.
کدام علائم سنگ کیسه صفرا خطرناک است؟
در صورتی که فرد علائم زیر را تجربه نماید باید فوراً به پزشک مراجعه کند تا اقدامات درمانی انجام شود:
- تعریق بیش از اندازه
- لرز
- مدفوع سفالی رنگ
- تب شدید
- زردی قابل توجه چشم
البته همانطور که گفته شد در برخی افراد سنگ کیسه صفرا هیچ علامتی ندارد. در اصطلاح به این سنگها، سنگهای خاموش میگویند و در اکثر موارد نیازی به درمان ندارند. علائم سنگ کیسه صفرا ممکن است شبیه سایر مشکلات پزشکی مانند آپاندیسیت، سندروم روده تحریک پذیر، پانکراتیت، هپاتیت و یا حمله قلبی باشد؛ بنابراین بسیار مهم است که برای تشخیص دقیق همواره با پزشک متخصص و سایر مراقبان بهداشتی مشورت نمایید.
چه شرایطی فرد را در معرض خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا و علائم آن قرار میدهد؟
برخی از شرایط باعث میشوند تا احتمال ابتلا به سنگ صفرا افزایش پیدا کند. از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1) چاقی و اضافه وزن
این یکی از عواملی است که خطر بروز علائم سنگ کیسه صفرا به ویژه در زنان را افزایش میدهد. به همین دلیل باید از طریق روشهای طبیعی یا جراحی اسلیو معده یا بای پس معده به کاهش وزن کمک کرد.
برای مطالعه مقاله بهترین چربی سوز ناشتا جهت چربی سوزی و اطلاع کامل کلیک کنید.
2) افزایش سطح استروژن
مصرف داروها و قرصهای ضد بارداری و همچنین ترشح استروژن اضافی به دلیل بارداری باعث خواهد شد تا سطح کلسترول در صفرا افزایش پیدا کرده و از طرفی عملکرد کیسه صفرا با مشکل مواجه شود. هر دوی این شرایط میتوانند در ابتلا به سنگ کیسه صفرا دخیل باشند.
3) ژنتیک
برخی از افراد استعداد ژنتیکی برای ترشح سطوح بالای کلسترول در صفرا را دارند.
4) جنسیت
زنان نسبت به مردان دو برابر بیشتر در خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستند.
5) سن
با افزایش سن احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا افزایش پیدا میکند. به همین دلیل علائم سنگ کیسه صفرا در افراد بالای ۶۰ سال نسبت به افراد جوانتر بیشتر دیده میشود.
6) مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول
مصرف دارو برای کنترل کلسترول خون باعث میشود تا کلسترول بیشتری در صفرا ترشح شده و این خطر ایجاد سنگ صفرا و علائم آن را افزایش میدهد.
7) افزایش میزان قند خون
افراد دیابتی دارای سطح بالاتری از اسیدهای چرب به نام تری گلیسیرید هستند که این خود موجب رسوب چربی در کیسه صفرا شده و خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش میدهد.
8) گرسنگی طولانی مدت و کاهش وزن سریع
افرادی که ساعتهای طولانی خود را گرسنه نگه میدارند یا از رژیمهای غذایی سخت پیروی میکنند باید بدانند که کاهش وزن سریع مانند انجام جراحی لاغری باعث متابولیزه کردن چربی شده و کبد کلسترول اضافی بیشتری را به صفرا انتقال میدهد. این در نهایت میتواند باعث ایجاد سنگ کیسه صفرا شود.
روش تشخیص سنگ کیسه صفرا
اگر هر کدام از علائم ذکر شده بالا برای شما اتفاق افتاد باید بلافاصله به جراح عمومی یا حتی جراح چاقی مراجعه کنید. پس از معاینه فیزیکی اگر پزشک به سنگ کیسه صفرا مشکوک باشد روشهای تشخیصی زیر را برای اطمینان از وجود سنگ در کیسه صفرا تجویز خواهد کرد:
1) سونوگرافی
در این روش تشخیصی با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا تصویری از اندامهای داخلی بدن روی صفحه مانیتور پزشک نمایش داده خواهد شد.
2) کوله سیستوگرافی
این یک تکنیک تصویربرداری از کیسه صفرا به کمک یک ماده حاجب به نام رادیواپک است. با استفاده از این روش میتوان التهاب کیسه صفرا یا انسداد مجاری کیسه صفرا را به درستی تشخیص داد.
3) آزمایش خون
با استفاده از این آزمایش عفونت و زردی ناشی از سنگ کیسه صفرا تشخیص داده میشود.
مقاله جدید: برای اطلاع از کدام وعده غذایی باعث چاقی میشود کلیک کنید.
اقدامات اساسی برای درمان علائم سنگ کیسه صفرا
اقدامات درمانی برای کاهش و درمان قطعی علائم سنگ کیسه صفرا به مواردی همچون سن، سابقه پزشکی، میزان گستردگی بیماری، چگونگی تحمل داروها و درمانهای خاص توسط بیمار بستگی دارد.
1. داروهای خوراکی
بر اساس نوع سنگ کیسه صفرا و میزان کوچکی یا بزرگی آن پزشک ممکن است از داروهایی برای حل کردن سنگ صفرا استفاده کند. قرصهای اسیدی میتواند سنگهای صفراوی را به خوبی حل کنند.
2. سنگ شکن کردن
در این تکنیک غیر تهاجمی با ارسال امواج ضربهای تلاش میشود تا سنگ صفراوی به قطعات ریزتر تقسیم شود تا انسداد مجاری صفراوی از بین برود، البته این روش برای سنگهای صفراوی با قطر کمتر از ۲ سانت کاربرد دارد.
3.تزریق متیل سوم بوتیل اتر (MTBE)
با تزریق این دارو میتوان به حل کردن سنگهای صفراوی کمک کرد.
4. جراحی
در صورتی که رمانهای غیر تهاجمی موثر واقع نشوند، جراحی برای برداشتن کیسه صفرا انجام خواهد شد.
آیا با استفاده از رژیم غذایی میتوان به کاهش علائم سنگ کیسه صفرا کمک کرد؟
اگر به دنبال پیشگیری از ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستید یا میخواهید علائم را بهبود دهید، میتوانید رژیم غذایی و سبک زندگی خود را اصلاح کنید. البته اصلاح رژیم غذایی زمانی کاربرد دارد که سنگ کیسه صفرا بزرگ نشده یا علائم بسیار حاد نباشد. با رعایت نکات زیر شما میتوانید به بهبود و تسکین علائم سنگ کیسه صفرا کمک کنید:
- کاهش مصرف غذاهای پرچرب
- محدود کردن مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده مانند نان سفید
- عدم مصرف نوشیدنیهای الکلی
- هیدراته نگه داشتن بدن
- مصرف فیبر بیشتر
- استفاده از چربیهای سالم مانند روغن زیتون
- کاهش مصرف کره حیوانی و روغن جامد
همه آنچه که در مورد علائم سنگ کیسه صفرا مورد بحث و بررسی قرار گرفت
سنگ کیسه صفرا به دلیل تجمع صفرا در کیسه صفرا ایجاد میشود. مصرف کلسترول بیش از اندازه یکی از عوامل مهم در ابتلا به سنگ کیسه صفرا است. این عارضه با علائمی مانند درد ناگهانی و شدید شکم، مشکلات گوارشی، زردی پوست و چشم، نفخ شکم، تب، لرز، عفونت و تعریق همراه است. البته در برخی موارد ممکن است سنگ کیسه صفرا علامتی نداشته باشد. برای اطمینان از ابتلا به سنگ کیسه صفرا باید به پزشک مراجعه کرد تا آزمایشات تشخیصی تجویز شده و بهترین روش درمانی برای بیمار انتخاب شود. انتخاب روش درمانی به وضعیت سلامتی بیمار، وسعت سنگ و… بستگی دارد. انتخاب بهترین جراح چاقی در تهران به شما کمک میکند تا ایمنترین و موثرترین روش درمانی برای شما در نظر گرفته شود.
دکتر حامد قدسی بهترین متخصص جراحی عمومی و لاپاراسکوپی پیشرفته هستند که مدارک علمی خود را از دانشگاههای معتبر از جمله دانشگاه استراسبورگ فرانسه کسب نمودهاند. با مراجعه به ایشان میتوانید به بهترین و پیشرفتهترین تکنیکها جهت درمان سنگ کیسه صفرا دست پیدا کنید.
منابع
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/gallstones
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gallstones/symptoms-causes/syc-20354214
جهت مشاوره و دریافت نوبت میتوانید به صورت حضوری به آدرس مطب دکتر حامد قدسی یعنی تهران، خیابان ولیعصر، خیابان شهید عباسپور، روبروی بیمارستان دی، ساختمان پزشکان۱۸، طبقه دوم مراجعه کنید. شما میتوانید برای پذیرش شنبهها و دوشنبهها ساعت ۱۸ به مطب و چهارشنبهها ساعت 16 به بیمارستان دی مراجعه کنید.
برای دریافت نوبت و مشاوره به صورت غیر حضوری میتوانید از طریق نوبت دهی آنلاین اقدام کنید یا با شماره تلفن های زیر تماس حاصل نمایید:
شماره مطب
02188870946
02188870945
شماره برای رزرو نوبت
09109254936
مشاوره آنلاین
09931466388