چاقی و افسردگی دو مشکل عمده بهداشت عمومی در میان اقشار مختلف جامعه هستند. چاقی و افسردگی در سال‌های اخیر شیوع بسیار گسترده ای پیدا کرده‌اند و با عوارض متعدد سلامتی از جمله فشار خون، بیماری عروق کرونر قلب و افزایش مرگ و میر همراه هستند. از آنجایی که هر دو مشکل، خطر بیماری قلبی عروقی را به همراه دارند، دانشمندان پس از تحقیقات بسیار متوجه ارتباط احتمالی بین چاقی و افسردگی شده‌اند و توصیه می‌شود افرادی که به چاقی مفرط مبتلا هستند، حتماً از جراحی چاقی استفاده کنند.
آنچه محققان می‌دانند و اکثر مردم تصور می‌کنند این است که افرادی که اضافه وزن دارند، اغلب از افسردگی رنج می‌برند. آنچه کمتر مشخص است این است که کدام یک حرف اول را می‌زند. آیا ممکن است اثرات اضافه وزن به طور مستقیم منجر به افسردگی شود یا اینکه افسردگی در وهله اول خود باعث اضافه وزن می‌شود؟ احتمالاً پاسخ هر دو سوال مثبت است. می‌توانیم بگوییم که افسردگی و چاقی دست به دست هم می‌دهند و هرکدام دیگری را باعث می‌شوند.
مطمئناً افزایش اشتها، کاهش فعالیت بدنی و افزایش وزن میتواند از علائم افسردگی باشد. افراد مبتلا به افسردگی بیشتر از حد زیاد غذا می‌خورند و کمتر به طور منظم ورزش می‌کنند. چاقی و افسردگی هر دو دارای پیوندهای ژنتیکی قوی هستند، بنابراین کودکانی که والدین آنها هرکدام از این مشکلات را داشته باشند، مستعد ابتلا به آنها هستند. علاوه بر این، بسیاری از داروهای ضد افسردگی تجویز شده، به عنوان عوارض جانبی باعث افزایش وزن می‌شوند.
چاقی چیست؟
یکی از معیارهای استاندارد چاقی، داشتن بیش از ۲۰ درصد اضافه وزن نسبت به وزن و قد شما است. یکی از معیارهایی که برای سنجش چاقی افراد استفاده می‌شود شاخص توده بدنی یا BMI است. زمانی که این شاخص بیش از ۳۰ باشد، فرد به چاقی مبتلا است. براساس یافته‌های اخیر، تقریباً یک سوم جمعیت جهان تحت تأثیر چاقی قرار دارند.
افسردگی چیست؟
تعریف افسردگی همیشه یک معما بوده است. بسیاری از مردم افسرده هستند اما خودشان نمی‌دانند. ممکن است افرادی از نظر دوستان‌شان افسرده به نظر برسند اما واقعاً افسرده نباشند. به نظر می‌رسد همه ما کلیشه‌هایی از افسردگی داریم اما در واقعیت همیشه دقیق نیستند.
یکی از راه‌های درک افسردگی، مشاهده آن است که از دو عامل یا مولفه‌های اصلی تشکیل شده است. یکی از آنها مولفه‌های روانشناختی یا شناختی هستند که بر خلق و خوی افراد تأثیر می‌گذارند و دیگری مولفه‌های جسمی یا “سوماتیک” هستند که مناطقی مانند خواب و اشتها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. مشاهده افسردگی به این روش گاهی اوقات به تعیین علت اصلی مشکل کمک می‌کند.
گزارش سازمان بهداشت جهانی(WHO) اخیراً افسردگی را “اولین علت ناتوانی در ایالات متحده و سومین عامل بزرگ ناتوانی پس از بیماری های قلبی و سکته مغزی در اروپا” دانسته است.
اگر افسردگی داشته باشم، آیا در معرض خطر ابتلا چاقی هستم؟
مبتلایان به افسردگی یا اضطراب به دلیل شرایط خود یا داروهایی که مصرف می‌کنند ممکن است دچار افزایش وزن یا کاهش وزن شوند. افسردگی و اضطراب هر دو می‌توانند با پرخوری، انتخاب‌های نامناسب غذایی و کم‌تحرکی همراه باشند. با گذشت زمان، افزایش وزن ممکن است در نهایت منجر به چاقی شود.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری(CDC)، حدود ۴۳ درصد بزرگسالان مبتلا به افسردگی، چاق هستند. آنها می‌گویند بزرگسالانی که مبتلا به افسردگی شده‌اند بیشتر از سایرین که مبتلا به این بیماری نیستند دارای اضافه وزن هستند.
به همین ترتیب، کودکانی که افسرده هستند، معمولاً BMI بالاتری نسبت به کودکانی دارند که افسرده نیستند. در یک مطالعه ۲۰۰۲ دریافت که کودکانی که افسرده هستند به احتمال زیاد در آینده چاق می‌شوند.
اگر مبتلا به چاقی باشم، آیا در معرض خطر افسردگی هستم؟
چاقی اغلب با مسائل عاطفی مانند غم، اضطراب و افسردگی همراه است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ دریافت که افرادی که چاق بودند در طول زندگی خود ۵۵ درصد بیشتر از افرادی که چاق نبودند خطر ابتلا به افسردگی دارند.
چاقی و سایر شرایط وزنی نیز می تواند منجر به مشکلات سلامتی جسمی شود. این مشکلات می توانند شامل موارد زیر باشند:
- درد مفصل
- دیابت
- فشار خون (جهت کسب اطلاعات روی درمان فشار خون کلیک کنید.)
این شرایط ریسک فاکتورهای افسردگی هم هستند.
چه ارتباطی بین چاقی و افسردگی برقرار است؟
یک لحظه صبر کنید و به تمام ارتباطات چاقی و افسردگی فکر کنید. برای شروع، چاقی کودکان اغلب منجر به تمسخر و حذف آنها از فعالیت‌های همسالان می شود. مشکلات مربوط به تصویر بدن، انزوای اجتماعی و عزت نفس، یکی از مشکلات اولیه چاقی هستند که می‌توانند منجر به افسردگی و انزوا شوند. اضافه وزن جدی در هر سنی منبع اصلی نارضایتی، ناراحتی و ناامیدی است. اضافه وزن معمولاً باعث درد مزمن مفصل و اندام نیز می‌شود و باعث می‌شود افراد کمتر بتوانند تحرک داشته باشند و از زندگی یا ورزش لذت ببرند.
هم‌چنین همانطور که گفتیم چاقی میتواند باعث بیماری‌های جدی مانند دیابت، فشار خون بالا و آپنه خواب شود که به نوبه خود می‌توانند تهدید کننده زندگی و یا کوتاه کننده عمر باشند. افراد دارای اضافه وزن اغلب در مکان‌هایی مانند خطوط هوایی، فروشگاه‌های بزرگ و شرکت‌های بیمه مورد تبعیض و تمسخر قرار می‌گیرند. همین موضوع میتواند باعث ایجاد افسردگی شود و یا حتی شرایط بیمار را بدتر کند.
برای مشاهده یک مقاله معتبر انگلیسی در این مورد کلیک کنید.
گزینه‌های درمانی
به استناد این منبع، بسیاری از داروهای ضد افسردگی تجویز شده افزایش وزن را به عنوان یک عارضه جانبی رایج ذکر می‌کنند.
به همین ترتیب، برخی از روش‌های درمانی برای کنترل وزن می‌توانند منجر به فراز و نشیب‌های احساسی شوند که می تواند باعث افسردگی یا بدتر شدن آن شود. یک رژیم غذایی فرصت‌های زیادی برای شکست یا عقب نشینی در اختیار فرد قرار می‌دهد. این می تواند شخصی را که قبلاً با مشکلات بهداشت روانی روبرو است به چالش بکشد.
پس چاره چیست؟
بهترین کار مشورت با یک پزشک متخصص برای پیدا کردن یک راه درمانی دائم برای اتمام شرایط چاقی و تفسردگی است. جراحی چاقی با تکنیک های مختلف خود به کمک افرادی آمده است که از این شرایط رنج می‌کشند. جراحی‌های چاقی اگر توسط یک متخصص ماهر انجام شوند، می توانند در مدت کوتاهی باعث از دست دادن بیش از ۶۰ درصد اضافه وزن فرد شوند. همین موضوع باعث می‌شود فرد بهبودی فوق العاده‌ای را در شرایط فیزیکی و ذهنی خود حس کند.
تحقیقات تاثیرات جراحی‌های چاقی بر بیماری های مانند دیابت، فشارخون بالا و.. را به وضوح نشان داده‌اند. لاغری میتواند باعث افزایش اعتماد به نفس فرد شود.
جمع بندی
تصمیم قطعی برای شروع درمان میتواند تصمیم سخت و طاقت فرسایی باشد. اما شما مجبور نیستید که این مسیر را به تنهایی طی کنید.
پزشک شما بهترین منبع برای کسب اطلاعات است. او با شما همکاری خواهد کرد تا بهترین درمانی را که مناسب شرایط شما است پیدا کنید و به شما کمک کنند سبک زندگی سالم‌تری ایجاد کنید.
دکتر حامد قدسی یکی از جراحان چاقی ماهر کشور هستند که در زمینه جراحی‌های لاغری و زیبایی چندین سال تجربه دارند. ایشان بر تکینیک‌های مختلف مانند اسلیو معده، بای پس معده، مینی بای پس معده و… کاملا مسلط هستند. می توانید با مراجعه به پیج اینستاگرام ایشان، بیماران قبلی و نظرات آنها را در مورد عمل جراحی‌شان بخوانید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از قسمت نوبت‌دهی سایت و یا دایرکت اینستاگرام اقدام کنید.
جهت دانلود نسخه پی دی اف این مقاله در مورد ارتباط چاقی و افسردگی اینجا کلیک کنید.
