عمل آپاندیس یا آپاندکتومی عمل جراحی برای برداشتن آپاندیس است. روش باز شامل یک برش ۲-۳ اینچ درپایین شکم سمت راست است. آپاندکتومی باز به طور معمول نیاز به دو یا سه روز بستری شدن در بیمارستان و چهار تا شش هفته برای بهبودی کامل آن لازم است . آپاندکتومی لاپاروسکوپی نیاز به بستری در بیمارستان بمدت کوتاه تر و بهبودی سریع تر است.
عارضه مهم آپاندیسیت سوراخ شده آپاندیس است که می تواند به آبسه منجر شود عارضه دیگر التهاب ورید پورت است که به علت آمبولی منشا گرفته از روده عفونی ایجاد می شود . سوراخ شده عموما ۲۴ ساعت بعد از شروع درد رخ می دهد نشانه آن شامل تب ۷/۳۷ یا بیشتر، ظاهری بد حال و ادامه درد شکمی یا حساسیت در لمس است.
به عبارت دیگر آپاندکتومی، که به آن آپاندیسکتومی نیز گفته می شود، یک عمل جراحی است که در آن آپاندیس بیمار برداشته می شود. آپاندکتومی به طور معمول به عنوان یک روش فوری یا اورژانسی برای درمان آپاندیسیت حاد پیچیده انجام می شود. آپاندکتومی ممکن است به روش لاپاراسکوپی یا به صورت یک عمل باز انجام شود که تحت عمل آپاندیس میباشد.
آپاندیس چیست؟
آپاندیس کیسه ای باریک و شبیه انگشت است که از روده بزرگ بیرون زده است. آپاندیسیت وقتی اتفاق می افتد که آپاندیس ملتهب شود.
محققان فکر می کنند که آپاندیس برای محافظت از باکتری های خوب روده طراحی شده است. به این ترتیب ، وقتی روده تحت تأثیر اسهال یا بیماری دیگری باشد که روده ها را پاکسازی می کند، باکتری های خوب آپاندیس می توانند دوباره در سیستم گوارشی تکثیر شوند و فرد را سالم نگه دارند.
التهاب آپاندیس، علائم و علت
آپاندیسیت(Appendicitis) یکی از مهم ترین علل جراحی فوری شکم در بچه هاست. این بیماری در آقایان شیوع بیشتری نسبت به خانم ها دارد. اوج میزان شیوع آن در اواخر نوجوانی و اوایل ۲۰ سالگی است. آپاندیسیت در کودکان زیر ۲ سال نادر است.
علت آپاندیسیت
آپاندیسیت وقتی اتفاق می افتد که قسمت داخلی آپاندیس شما مسدود شده باشد. آپاندیسیت ممکن است در اثر عفونت های مختلف مانند ویروس، باکتری یا انگلی در دستگاه گوارش ایجاد شود.
ممکن است آپاندیس با مدفوع، جسم خارجی و ندرتا با تومور مسدود می شود. در نتیجه شروع به تورم و بزرگ شدن می کند. در صورتی که آپاندیس فرد بترکد، می تواند تهدید کننده زندگی بیمار باشد.
علائم آپاندیس
علائم آپاندیس : در کودکان علائم و نشانه های آپاندیسیت به ندرت ظاهر می شود، لذا تشخیص معمولا به تأخیر می افتد و احتمال پارگی آپاندیس بیشتر است. ولی در بچه های بزرگ تر و بالغین علائم بالینی مشخص هستند.
درد اولیه
آپاندیسیت با درد کولیکی(انقباض و گرفتگی) در اطراف ناف شروع می شود. همزمان با افزایش و پیشرفت التهاب، درد به سمت پایین و سمت راست شکم متمایل شده و درست در بالای محل زائده آپاندیس متمرکز می شود.(نقطه مک بورنی)
درد اولیه ممکن است مبهم باشد، ولی بعداً به طور فزاینده ای تشدید می شود. همچنین اگر شخص به پشت دراز بکشد و پای راستش را مستقیم بالا بیاورد، در ناحیه تحتانی سمت راست شکم درد احساس می شود. لمس ناحیه یک چهارم تحتانی سمت چپ شکم منجر به احساس درد در ناحیه مقابل(سمت راست) می شود.
معاینه
بارزترین علائم آپاندیس کاهش اشتها یا بی اشتهایی، اغلب تهوع و گاهی استفراغ می باشد. همچنین هنگامی که پزشک بیمار را معاینه می کند، اگر سمت راست و پایین شکم را با دست فشار داده و مدت کوتاهی نگه دارد و بعد دستش را بردارد، به طور لحظه ای درد بیمار بدتر می شود. این نشانه انتشار التهاب به سمت پرده صفاق (پرده پوشاننده لوله گوارشی) است.
اگر بیمار به پشت دراز کشیده باشد و پزشک زانو و ران او را به سمت شکم خم کند و ساق پا را به سمت داخل و خارج شکم بکشد، این کار منجر به ایجاد درد می شود. درد شکمی با راه رفتن و سرفه کردن احتمالا بدتر می شود.
پس به طور خلاصه می توان گفت علائم آپاندیس به شرح زیر است:
- درد ناگهانی که از سمت راست شکم پایین شروع می شود
- درد ناگهانی که از اطراف ناف شما شروع می شود و اغلب به سمت پایین شکم حرکت می کند
- دردی که در هنگام سرفه، راه رفتن یا انجام سایر حرکات، بدتر می شود
- تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- تب؛ که ممکن است با پیشرفت بیماری بدتر شود
- یبوست یا اسهال
- نفخ شکم
- بزرگ شدن شکم
علائم آزمایشگاهی آپاندیسیت
- افزایش تعداد گلبول های سفید خون در آزمایش CBC (شمارش کامل سلول های خونی)
- سونوگرافی و سی تی اسکن شکمی احتمالا التهاب آپاندیس را نشان می دهد.
- عمل آپاندیس تشخیص آپاندیسیت را قطعی می کند. این عمل با شکاف کوچکی در ناحیه یک چهارم راست و پایین شکم انجام می شود.
آمادگی برای عمل آپاندیس
لازم است حداقل هشت ساعت قبل از عمل عمل آپاندیس از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. همچنین اگر دارویی مصرف می کنید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک به شما می گوید که چگونه باید قبل و بعد از عمل داروی خود را استفاده کنید.
همچنین در صورتی که هرکدام از شرایط زیر را دارید، حتما پزشک خود را در جریان بگذارید:
- باردار هستید یا احتمال می دهید که ممکن است باردار باشید.
- آلرژیک یا حساس به لاتکس یا داروهای خاص مانند بیهوشی هستید.
- سابقه اختلالات خونریزی دارید.
همچنین باید یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستانتان پس از پایان عمل، شما را به خانه برساند. آپاندکتومی اغلب با استفاده از بیهوشی عمومی انجام می شود که باعث خواب آلودگی و عدم توانایی در رانندگی برای چندین ساعت پس از جراحی می شود.
هنگامی که در بیمارستان هستید، پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی شما سوال می کند و معاینات فیزیکی را انجام می دهد. در طول معاینه، پزشک به آرامی به شکم شما فشار می آورد تا منبع درد شکم شما را مشخص کند.
ممکن است پزشک دستور انجام آزمایش خون و تصویربرداری را هم بدهد. با این حال اگر وضعیت فرد اورژانسی باشد ممكن است اين آزمايش ها انجام نشود.
حین عمل آپاندیس
با محرز شدن تشخیص آپاندیسیت جراحی فوری ضرورت می یابد. تا قبل از اعمال جراحی از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود . آپاندکتومی هرچه سریعتر برای کاهش خطر سوراخ شدن احتمالی آپاندیس انجام می شود. این جراحی تحت عمل بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی و با ایجاد یک برش در قسمت پایین شکم، و یا از طریق انجام لاپاراسکوپی، صورت می گیرد . لاپاراتومی و لا پاراسکوپی هر دو ایمن و موثر در درمان آپاندیسیت می باشد، اما بعد از لاپاراسکوپی، بهبودی سریع تر است. در صورت پاره شدن آپاندیس، امکان تشکیل آبسه وجود دارد. در این صورت درمان با آنتی بیوتیک ها صورت می گیرد و جراح وسیله ای جهت تخلیه چرک در آبسه قرار می دهد. بعد از تخلیه آبسه و رفع عفونت، آپاندکتومی انجام می شود .
هنگام جراحی، جراح آپاندیس را برمی دارد و بقیه شکم را برای پی بردن به علل احتمالی درد بررسی می کند. در بعضی موارد برای این کار نیاز به شکاف جراحی وسیع تری است.
مراقبت از بیمار بعد از آپاندکتومی
- بعد از جراحی بیمار، بیمار در وضعیت نشسته قرار می گیرد در این وضعیت از وارد آمدن فشار به محل جراحی و اندامهای شکمی باید جلوگیری شود .
- برای تسکین درد از داروهای مخدری مثل سولفات مرفین استفاده می شود و در صورت تحمل معمولا به بیمار مایعات خوراکی داده می شود .
- به بیمار گفته می شود که در فاصله روزهای پنجم تا هفتم بعد از عمل جراحی برای برداشتن بخیه ها به جراح مراجعه کند .همچنین در مورد مراقبت از بخیه ها به بیمار آموزش هایی داده شود .
- زمانی که بیمار برای ترخیص آماده می شود، باید در مورد مراقبت از زخم و تعویض پانسمان و شستشوی زخم در صورت نیاز به بیمار و خانواده او آموزش داده شود .
عوارض بیماری آپاندیسیت
- پارگی روده ها
- گانگرن روده ها (مردگی بافت روده)
- التهاب پرده صفاق (پریتونیت)
- آبسه
بهبودی پس از عمل آپاندیس
زمان بهبودی شما به نوع جراحی بستگی دارد. اگر شما جراحی لاپاراسکوپی انجام داده باشید، احتمالاً 1 تا 3 هفته پس از جراحی می توانید به کار یا یک روال عادی خود برگردید. اما اگر عمل جراحی باز انجام داده باشید، ممکن است بهبودی شما 2 تا 4 هفته طول بکشد.
جمع بندی
احتمال ابتلا به عفونت پس از انجام عمل آپاندیس کم است و اکثر افراد پس از چهار تا شش هفته بهبود پیدا می کنند. در این مدت، پزشک احتمالاً به شما توصیه می کند که فعالیت بدنی را محدود کنید تا بدن بتواند بهبود یابد. احتمالا دو تا سه هفته بعد از عمل جراحی آپاندیس باید دوباره ویزیت شوید تا پزشک مطمئن شود دیگر مشکلی ندارید.
در تهیه این متن از این منبع یاری گرفته شده است و در صورت علاقه به متون انگلیسی می‌توانید آن را مطالعه کنید. ضمناً در صورت نیاز به مطالعه آن در آینده می‌توانید برای دانلود فایل متنی اقدام کنید.
دکتر سید حامد قدسی خورسند یکی از جراحان با تجربه و حاذق چاقی هستند که بر متد های مختلف جراحی چاقی مانند اسلیو معده، حلقه معده و لاپاراسکوپی پیشرفته تسلط دارند. ایشان عضو انجمن بین المللی جراحان چاقی IFSO هستند و تا کنون بیماران بسیار زیادی را درمان کرده اند. جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر می توانید از طریق راه های ارتباطی موجود در سایت اقدام نمایید.
