سندروم دامپینگ یکی از عوارض جراحی چاقی است که در برخی بیماران مشاهده میشود.در این مقاله دکتر حامد قدسی به شما مشاوره و راهنمایی‌های لازم را در مورد سندروم دامپینگ خواهند داد. چاقی یک بحران سلامتی در دنیای مدرن امروز است. از همین رو بسیاری از بیماران ممکن است .
برای درمان مشکلات سلامتی مرتبط با آن و کاهش وزن اقدام به عمل چاقی نمایند. اما این جراحی نیز مانند سایر عمل‌ها عوارضی به دنبال دارد. سندروم دامپینگ معده بعد از عمل هنگامی اتفاق می‌افتد که مواد غذایی حاوی قند به سرعت از معده به روده کوچک انتقال پیدا کنند. در این صورت تخلیه معده سریع اتفاق خواهد افتاد.
جهت مشاوره برای دریافت جدیدترین متد جراحی لاغری مانند عمل بای پس معده و … دریافت نوبت میتوانید به صورت حضوری به آدرس مطب دکتر حامد قدسی یعنی تهران، خیابان ولیعصر، خیابان شهید عباسپور، روبروی بیمارستان دی، ساختمان پزشکان ۱۸، طبقه دوم مراجعه کنید. شما میتوانید برای پذیرش شنبه ها و دوشنبه ها ساعت ۱۸ به مطب و چهارشنبه ها ساعت 16 به بیمارستان دی مراجعه کنید.
در این مقاله سندروم دامپینگ معده علائم، علل و نحوه درمان آن به صورت مفصل شرح داده شده است. با خواندن مطالب زیر شما میتوانید با آمادگی و شناخت کامل برای زیبایی و تناسب اندام خود گام بردارید. این کمک خواهد کرد تا از هرگونه خطری بعد جراحی مصون باشید.
- سندروم دامپینگ چیست؟
- بررسی انواع سندروم دامپینگ
- دلایل اصلی ایجاد سندروم دامپینگ
- علائم سندروم دامپینگ چیست؟
- راهکارهای درمانی سندروم دامپینگ معده
تخلیه سریع معده باعث میشود تا فرد گرفتگی و دردهای شکمی را تجربه کند. اسهال و حالت تهوع نیز از دیگر علائمی هستند که همزمان با این سندروم مشاهده می‌شوند. علائم میتوانند زود هنگام و یا کمی با تاخیر اتفاق بیفتند. برخی افراد در همان ۱۰ تا ۳۰ دقیقه ابتدایی و برخی دیگر حدود ۱ تا ۳ ساعت پس از صرف غذا علائم و ناراحتی های شکمی را تجربه خواهند کرد.
دلایل مختلفی می‌تواند در ابتلا به این عارضه نقش داشته باشد از عدم مهارت پزشک گرفته تا رعایت نکردن مراقبت‌های اصولی بعد عمل همگی در این زمینه مقصر هستند. یکی از بهترین مراقبت هایی که پس از جراحی می‌تواند در پیشگیری از این سندروم بسیار موثر باشد ایجاد تغییر در برنامه غذایی و نحوه غذا خوردن است.
مطالعه بیشتر : هزینه عمل معده برای لاغری ، برای پاسخ کلیک کنید .
آهسته غذا خوردن، وعده‌های غذایی خود را به بخش‌های کوچک تقسیم کردن و عدم استفاده از مواد غذایی شیرین همگی میتوانند در پیشگیری از سندروم دامپینگ موثر باشند. البته همیشه همه چیز به این سادگی نیست و ممکن است در شرایط حادتر نیاز به استفاده از دارو یا جراحی نیز باشد.
سندروم دامپینگ چیست؟
اگر قصد انجام جراحی چاقی دارید ممکن است قبل عمل در مورد عوارض آن تحقیق کرده باشید یکی از عوارضی که هنگام مشاوره نزد پزشک یا جستجو در منابع علمی به آن برخورد می‌کنید، سندروم دامپینگ یا تخلیه سریع معده است. در واقع این سندروم زمانی رخ می‌دهد که غذا خیلی سریع از معده به اثنی عشر منتقل شود.
در این صورت دستگاه گوارش هورمون‌های بیشتری نسبت به حالت عادی ترشح می‌کند. مایع همچنین از طریق جریان خون به روده کوچک حرکت می‌کند.تولید هورمون‌های اضافی و حرکت مایع به روده کوچک باعث بروز علائم سندرم دامپینگ خواهد شد.
از طرفی این هورمون‌های اضافی ممکن است باعث شوند لوزالمعده بیش از اندازه انسولین تولید کند . تولید زیاد انسولین می‌تواند منجر به کاهش گلوکز خون 1 تا 3 ساعت پس از غذا شود. در این صورت علائم کمی با تاخیر ظاهر خواهند شد.
از آنجا که عمل جراحی اسلیو معده یا بای پس معده با تغییرات عمده بر روی دستگاه گوارش همراه است، هرگونه بی‌احتیاطی یا نادیده گرفتن دستورالعمل‌های غذایی می‌تواند اثرات نامطلوبی روی این بخش مهم بدن داشته باشد. اگر این جراحی با تغییرات بسیار زیادی روی اندام گوارشی همراه باشد یا بیمار مجدد جراحی اصلاحی انجام داده باشد.
احتمال بروز عارضه نیز بیشتر میشود. البته بعضی از بیماری‌های زمینه‌ای که فرد در گذشته به آنها مبتلا بوده مانند دیابت نیز میتوانند در حاد شدن شرایط تاثیر داشته باشند. برخی از بیماران نیز سندروم دامپینگ را تنها با علائم جزئی مشاهده می‌کنند که بعد از مدت زمان کوتاهی این علائم از بین خواهند رفت. در حالت کلی تخمین زده میشود که ۲۰ تا ۵۰ درصد بیماران علائم سندروم دامپینگ معده را داشته باشند اما علائم شدید در 1 تا ۵ درصد بیماران مشاهده شده است.
بررسی انواع سندروم دامپینگ
سندروم دامپینگ معده به دو شکل اساسی زیر مشاهده میشود:
-
سندروم دامپینگ زود رس
در نوع زودرس این سندروم تخلیه اولیه و علائم مرتبط با آن معمولاً 10 تا 30 دقیقه پس از غذا رخ می‌دهد. انتقال سریع غذای نیمه گوارش شده از معده به دوازدهه باعث ورود مایع از عروق به لومن روده می‌شده و در نهایت منجر به افزایش حجم در روده کوچک میشود.
در این صورت ممکن است فرد دچار کرامپ‌های شکمی(درد همراه با اسهال، یبوست و نفخ)، تاکی کاردی، حالت تهوع و اسهال شود. هورمون‌های دستگاه گوارش با مقادیر بالاتر بعد از غذا ترشح می‌شوند. عدم تعادل هورمونی ممکن است باعث تاخیر در تحرک، کاهش ترشحات معده و روده شود که در نهایت هضم و انتقال غذایی که به روده کوچک می‌رسد را به تاخیر می‌اندازد.
-
سندروم دامپینگ دیر رس
تخلیه دیرهنگام، که به عنوان هیپوگلیسمی هیپر انسولینمی پس از غذا نیز شناخته میشود، معمولاً 1 تا 3 ساعت پس از یک وعده غذایی پر کربوهیدرات رخ می‌دهد. ارتباطی با هیپوگلیسمی وجود دارد، اما مکانیسم دقیق آن هنوز به طور دقیق شناخته شده نیست.
بر اساس مطالعات انجام شده جذب سریع کربوهیدرات‌ها ترشح انسولین در پاسخ به گلوکز را بسیار افزایش داده و منجر به مشکلات شکمی، سرگیجه و … میشود. در واقع سندروم دیررس ناشی از قند خون پایین است که هیپوگلیسمی نیز نامیده میشود.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با عمل معده برای لاغری ، کلیک کنید .
دلایل اصلی ایجاد سندروم دامپینگ
در مورد سندروم دامپینگ صحبت کردیم و همانطور که اشاره شد، انجام انواع جراحی چاقی به ویژه جراحی اسلیو معده و بای پس معده عامل اصلی ایجاد سندروم دامپینگ معده هستند. در ادامه به دلایل اصلی ایجاد این سندروم بعد جراحی متابولیک به صورت جزئی تر می‌پردازیم:
- گاهی افراد از ریفلاکس معده قبل یا بعد جراحی چاقی شکایت دارند، پزشکان برای درمان این مشکل قسمت بالایی معده و اطراف مری را بخیه می‌زند. در صورت عدم مهارت پزشک یا جراح چاقی ممکن است شرایط برای ایجاد سندروم دامپینگ مهیا شود.
- گاسترکتومی اسلیو با برداشتن تمام یا بخشی از معده کار می‌کند، منگنه نادرست بعد برش معده یا عدم رعایت مراقبت‌های بعد عمل میتوانند باعث بروز این سندروم شوند.
- گاهی در حین جراحی ممکن است به اشتباه عصب واگ معده آسیب ببیند. آسیب به این عصب نیز در بروز سندرم تاثیرگذار است.
- سابقه بیماری‌های مانند دیابت نوع ۲، نارسایی برون ریز پانکراس( وضعیتی که در آن تولید آنزیم‌های خاص در لوزالمعده به اندازه کافی انجام نشده و منجر به مشکلات هضم میشود)، زخم اثنی عشر و سندرم زولینگر-الیسون نیز فرد را مستعد ابتلا به سندروم دامپینگ معده خواهند کرد.
علائم سندروم دامپینگ چیست؟
علائم سندرم دامپینگ زودرس و دیررس در افراد مختلف به یک شکل ظاهر نمی‌شوند و ممکن است هر فردی یک یا چند نوع از علائم را تجربه نماید. در زیر علائم سندروم دامپینگ بر اساس نوع آن دسته‌بندی شده است :
علائم سندرم دامپینگ زودرس
همانطور که گفته شد این علائم حدود نیم ساعت بعد از خوردن غذا ظاهر می‌شوند. فرد ممکن است در سندروم دامپینگ زودرس علائم گوارشی زیر را تجربه کند:
- اسهال
- احساس نفخ یا پری شکم
- حالت تهوع همراه با استفراغ یا بدون آن
- احساس درد و گرفتگی در عضلات شکم
- صدای قار و قور شکم
- احساس سبکی سر یا غش کردن
- احساس خستگی‌های مکرر
- التهاب، برافروختگی یا قرمز شدن در ناحیه صورت، سر، گردن و بالای سینه
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- سردرد
- عرق کردن زیاد
سندرم دامپینگ دیررس
سندروم دامپینگ دیررس معمولاً یک تا ۳ ساعت بعد از خوردن غذا علائم خود را نشان می‌دهد. علائم این نوع از سندروم به شرح زیر است:
- احساس ضعف، سبکی سر یا غش کردن
- بی قراری
- تب و لرز
- احساس خستگی شدید
- ریتم نامنظم و سریع قلب
- نداشتن تمرکز کافی
- تعریق
در صورت مشاهده هر کدام از این علائم باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا پس از بررسی تاریخچه پزشکی و انجام آزمایشات مختلف از جمله آزمایش قند خون درمان به سرعت آغاز شود.
شما میتوانید برای پذیرش شنبه‌ها و دوشنبه‌ها ساعت ۱۸ به مطب و چهارشنبه‌ها ساعت 16 به بیمارستان دی مراجعه کنید.برای دریافت نوبت و مشاوره به صورت غیر حضوری میتوانید از طریق نوبت دهی آنلاین اقدام کنید یا با شماره تلفن های زیر تماس حاصل نمایید:
- شماره مطب : 02188870946 – 02188870945
- شماره برای رزرو نوبت : 09109254936
- مشاوره آنلاین: 09931466388
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با پودر لاغری ، کلیک کنید .
راهکار های درمانی سندروم دامپینگ معده
سندروم دامپینگ معده می‌تواند نگران کننده به نظر برسد اما شما میتوانید با اقدامات و راهکارهای درمانی زیر این شرایط را به خوبی کنترل و مدیریت کنید:
-
استفاده رژیم غذایی و تنظیم برنامه غذایی
اکثر موارد سندرم دامپینگ با تنظیم رژیم غذایی با موفقیت درمان می‌شوند. وعده‌های غذایی خود را به حداقل شش بار در روز تقسم بندی کنید .
- از نوشیدن مایعات 30 دقیقه بعد از غذا خودداری شود
- از مصرف قندهای ساده و فرآورده‌های شیرین خودداری کنید
- برای جبران کاهش مصرف کربوهیدرات، کالری، پروتئین و چربی باید افزایش یابد
- غذاهای غنی از فیبر بسیار موثر هستند و باعث می‌شوند تا زمان انتقال غذا به روده را افزایش پیدا کند
مطالعه بیشتر : برای اطلاع از نشتی معده بعد از بای پس ، کلیک کنید .
مصرف دارو های تجویز شده
اگر پس از اصلاح رژیم غذایی همچنان علائم سندروم آزار دهنده هستند، ممکن است درمان دارویی زیر در نظر گرفته شود:
- تولبوتامید: این دارو باعث میشود تا آزادسازی انسولین در خون تحریک شود. پس از آن با افزایش ترشح انسولین به کنترل قند خون کمک می‌کند
- پروپرانولول: از این دارو برای درمان فشار خون و نامنظمی‌های تپش قلب استفاده میشود و همچنین می‌تواند اختلالات اضطرابی را به خوبی درمان کند
- اکتروتاید: یک آنالوگ سوماتوستاتین است که چندین هورمون GI (شاخص گلایسمی) را مهار می‌کند. اثرات درمانی آن موجب تاخیر در تخلیه معده، کاهش ترشح هورمون‌های GI، طولانی شدن زمان عبور غذا از روده کوچک، کاهش ترشح انسولین و انقباض عروق اسپلانکنیک است. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که اکتروتاید علائم سندرم دامپینگ را هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت کاهش می‌دهد.
-
عمل جراحی
اگر اقدامات محافظه‌کارانه ذکر شده با شکست مواجه شد جراحی آخرین گزینه درمانی است. با انجام جراحی پزشک مشکلات جراحی اولیه از جمله نشت خط منگنه، انسداد خروجی معده را درمان خواهد کرد و در برخی موارد مانند اسلیو نیز ممکن است از تغییر تکنیک جراحی استفاده کند. به این صورت که جراحی اصلاحی بعد اسلیو به شکل بای پس انجام میشود.
نتیجه گیری
سندرم دامپینگ ممکن است پس از انواع عمل‌های معده رخ دهد و دلیل اصلی آن حرکت و تخلیه سریع غذا از معده به روده کوچک است. این می‌تواند به دلیل عدم مهارت پزشک یا عدم رعایت مراقبت‌های بعد از جراحی متابولیک باشد. این سندروم به دو شکل زودرس و دیررس علائم خود را نشان می‌دهد.
علائم شامل مشکلات شکمی، تهوع، اسهال، سرگیجه، خستگی‌های مکرر، درد شکمی، تامی کاردی و… است. اکثر موارد سندرم دامپینگ با تنظیم رژیم غذایی و دارویی با موفقیت درمان می‌شوند. در صورت ادامه یافتن علائم شما میتوانید به بهترین جراح چاقی در تهران مراجعه نمایید.
دکتر حامد قدسی عضو انجمن بین‌المللی جراحان چاقی هستند که مدارک علمی خود را از دانشگاه‌های معتبر از جمله دانشگاه استراسبورگ فرانسه کسب نموده‌اند. مهارت، تجربه و تخصص بالای ایشان باعث شده تا بیماران جراحی عالی و موفقیت آمیز با حداقل عوارض جانبی را تجربه نمایند.
سوالات متداول
1 – چگونه میتوان سندروم دامپینگ را تشخیص داد؟
اگر دردهای شکمی، اسهال تهوع و هرگونه عارضه دیگری را بعد از جراحی لاغری تجربه می‌کنید باید به پزشک مراجعه نمایید. به طور معمول آزمایشات تصویربرداری قبل و بعد از خوردن غذا از معده شما انجام خواهد شد تا سرعت تخلیه غذا از معده تشخیص داده شود.
2 – آیا سندروم دامپینگ معده درمان غیر جراحی دارد؟
بله اگر شما دستورالعمل‌های غذایی و دارویی بعد از جراحی را به دقت دنبال کنید، میتوانید این شرایط را کنترل نمایید.
3 – علائم سندروم دامپینگ چند دقیقه بعد ازخوردن غذا ظاهر می‌شوند؟
علائم سندروم دامپینگ زودرس 10 تا۳۰ دقیقه بعد از غذا و سندروم دامپینگ دیررس حدود ۱ تا ۳ ساعت بعد از غذا علائم خود را نشان خواهند داد.
4 – آیا شرایط پزشکی و بیماری‌های خاص قبل از جراحی چاقی میتوانند احتمال سندروم دامپینگ را افزایش دهند؟
بله برخی بیماری ها از جمله دیابت نوع ۲ در افزایش احتمال این سندروم تاثیرگذار هستند .
5 – جراحی چگونه به درمان سندروم دامپینگ کمک می‌کند؟
از طریق جراحی اصلاحی میتوان مشکلات ایجاد شده مانند نشت خط منگنه، انسداد خروجی معده و سایر مشکلات مربوط به جراحی اولیه را درمان نمود. با تغییر تکنیک عمل از اسلیو به بای پس نیز میتوان به طور قطع سندروم دامپینگ را درمان نمود.
منابع
https: //www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dumping-syndrome/symptoms-causes/syc-20371915
