اگر به دنبال کاهش وزن و رسیدن به یک اندام متناسب و ایدهآل هستید، ممکن است رژیم و تمرینات ورزشی مختلفی را امتحان کرده باشید، اما در نهایت نتیجه دلخواه حاصل نشده باشد. نگران نباشید، انواع تکنیک های جراحی چاقی برای حل این مشکل به کمک آمدهاند که بنا بر شرایط پزشکی و میزان چاقی توسط پزشک متخصص پیشنهاد می شوند. یکی از این تکنیک ها بالون معده است.
در واقع بالون معده روشی برای کاهش وزن است که طی آن یک بالون سیلیکونی مملو از نمک در معده فرد قرار می گیرد. این به فرد کمک می کند تا با محدود کردن میزان غذا دریافتی و احساس سیری سریعتر، لاغر شود. درست مانند سایر روش های کاهش وزن، بالون معده هم نیاز به تغییر روش زندگی و پیروی از سبک زندگی سالم دارد. شما باید برای اطمینان از موفقیت و اثر بخشی طولانی مدت این روش، تغییرات سالم و دائمی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید و تمرینات منظم ورزشی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. البته این روش به دلیل اثر بخشی کمتر،عوارض و برگشت پذیری بیشتری که نسبت به سایر روش های جراحی چاقی دارد، مورد تایید اکثر پزشکان و متخصصان نیست و توصیه نمی شود. با این وجود برخی افراد می خواهم درباره این نوع روش کاهش وزن بیشتر بدانند تا بتوانند تصمیم گیری منطقی و اصولی تری برای جراحی چاقی خود داشته باشند. مقاله زیر با این هدف نگارش شده است که بتواند به خوبی پاسخگوی تمام سوالات و دغدغه های شما در این زمینه باشد. اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، به شما خواندن مقاله زیر توصیه می شود.
بالون معده چیست؟
آیا بالون معده به کاهش وزن و درمان بیماری های مرتبط با چاقی کمک می کند؟
چه افرادی کاندیداهای خوبی برای بالون هستند؟
عمل بالون معده چگونه انجام می شود؟
انواع بالون معده
مراقبت های اساسی بعد از عمل بالون معده
عوارض احتمالی قرار دادن بالون معده
چرا بالن معده توصیه نمی شود؟
بالون معده چیست؟
بالون معده یک روش ساده و بدون جراحی برای کم کردن اشتها و کاهش حجم معده است. در این روش، پزشک فوق تخصص گوارش توسط آندوسکوپی و پس از اطمینان از سالم بودن معده، بالون را به داخل معده فرستاده و سپس نوع بالون مورد نظر را بر اساس اندازه معده بیمار از مایع یا هوا به میزان ۵۰۰ تا ۸۰۰ سی سی پر می کند. بالون حدود ۳/۲ از حجم معده را پر کرده و سبب ایجاد سیری زودرس و کاذب می شود. پس از ۶ ماه پزشک دوباره آن را با آندوسکوپی خارج می کند. انواع جدید بالون معده با ماندگاری یکسال نیز وجود دارند، که امروزه استفاده از آن ها رایج شده است.
آیا بالون معده به کاهش وزن و درمان بیماری های مرتبط با چاقی کمک می کند؟
قرار دادن بالون معده به کاهش وزن کمک می کند. کاهش وزن می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی سلامتی که با اضافه وزن مرتبط هستند، را کاهش دهد. برخی از بیماری ها و ناراحتی های که با قرار دادن بالون معده و کاهش وزن درمان می شوند، عبارتند از:
- بیماری ریفلاکس معده (GERD)
- بیماری قلبی یا سکته
- فشار خون بالا
- آپنه انسدادی خواب
- بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یا استئو هپاتیت غیر الکلی (NASH)
- دیابت نوع ۲
گذاشتن بالون معده و دیگر روش های جراحی چاقی زمانی توصیه می شود که تلاش های فرد برای کاهش وزن از طریق رژیم غذایی و تمرینات ورزشی با شکست مواجه شده باشد.
چه افرادی کاندیداهای خوبی برای بالون هستند؟
افرادی که شاخص توده بدنی آنها بین ۳۰ تا ۴۰ است، به دلیل اینکه اضافه وزن محدودی دارند، می توانند با یک دوره بالون گذاری می توانند به وزن ایدهآل برسند، البته به شرط اینکه رژیم غذایی کم کالری و برنامه ورزشی مناسب را دنبال نمایند.
افراد با BMI بالای ۴۰، نیزمی توانند برای کاهش وزن، از این روش استفاده کنند؛ ولی از آنجایی که اضافه وزن زیادی دارند، باید نسبت به افراد دسته اول، بیشتر مراقب رژیم غذایی خود باشند. گاهی ممکن است فرد برای رسیدن به وزن مطلوب مجبور شود از ۲ یا چند دوره بالون درمانی استفاده کند.
عمل بالون معده چگونه انجام می شود؟
برای جایگذاری بالون، جراح چاقی یک لوله نازک(کاتتر) را که به بالون معده مجهز است، از گلو به داخل معده منتقل می کند. در مرحله بعدی، پزشک آندوسکوپ( آندوسکوپ یک لوله انعطاف پذیر است که دوربین دارد.) را از گلو به معده می برد. دوربین آندوسکوپ به پزشک اجازه می دهد تا بالون داخل معده مشاهده کند. این فرآیند حدود نیم ساعت طول می کشد. به طور معمول فرد می تواند یک تا دو ساعت پس از اتمام عمل به خانه برود.بالون های معده تا ۶ ماه در جای خود باقی می مانند و سپس با استفاده از آندوسکوپ برداشته می شوند. در آن زمان، بسته به برنامه ای که پزشک تعیین می کند، ممکن است یک بالون جدید در معده قرار داده شود.
ممکن است بعد از هر نوع روش لاغری یا جراحی چاقی، وزن قابل توجهی از دست بدهید ولی بعد مدتی برگشت وزن داشته باشید یا حتی وزن اضافه کنید که این مسئله در روش های بالون و پلیسه معده بسیار شایع تر است. حتی اگر گذاشتن بالون معده برای چند هفته بعد از عمل موثر به نظر برسد، اگر از تغییرات توصیه شده در سبک زندگی پیروی نکنید، به احتمال زیاد دوباره اضافه وزن پیدا خواهید کرد. بنابراین تغییرات سالم و دائمی در رژیم غذایی، همراه با فعالیت بدنی منظم برای جلوگیری از اضافه وزن مجدد ضروری است.
انواع بالون معده
بالون معده انواع مختلفی دارد که هر کدام از آنها با توجه به شرایط فرد و تشخیص بهترین جراح چاقی در تهران و شهرستان ها کار گذاشته می شوند. در زیر به برخی از مهم ترین انواع بالون معده اشاره شده است:
-
بالون معده Orbera
Orbera یکی از انواع بالون است که با نمک پر می شود. برای قرار دادن این بالون، یک لوله نازک در حلق قرار می گیرد که به پزشک اجازه می دهد بادکنک باد شده را در معده قرار دهد. پس از قرار گرفتن در جای صحیح، پزشک بالون را با محلول نمکی باد کرده و لوله نازک را جدا می کند. بالون Orbera به مدت 6 ماه در جای خود باقی می ماند و سپس برداشته می شود. از نظر اندازه، حجم یک بالون پر شده Orbera تقریباً 550 سی سی یا اندازه یک گریپ فروت است.
-
بالون معده ReShape
نوع دیگر بالون معده ReShape نام دارد. ReShape به جای یک بالون، یک سیستم دوتایی است و مانند Orbera از نمک پر می شود. جای گذاری بالون ReShape مانند بالون Orbera است، اما به جای یک بادکنک بزرگتر، دو بالون کوچکتر در معده قرار می گیرند که به یکدیگر متصل هستند. به طور کلی، حجم این دو بالون در حدود 750 – 900 سی سی است، بنابراین تا حدودی بیشتر از بالون Orbera معده را پر می کند.
بالون معده Obalon چیزی شبیه قرص ویتامین است و با دو نوع دیگر کمی متفاوت است، زیرا Obalon به جای قرار دادن به روش آندوسکوپی، باید بلعیده شود. در طول فرایند نیازی به استفاده از آرام بخش نیست. Obalon از سه بالون جداگانه تشکیل شده است و فرد آن را در سه نوبت جداگانه می بلعد. بعد از اینکه بادکنک تخلیه شده Obalon بلعیده شد، پزشک بالون را با گاز یا هوا پر می کند. در دو نوبت بعدی فرد باید یک بالون دیگر Obalon را ببلعد. هر کدام از بالون ها به همان شکل قبلی باد می شوند. سه بالون Obalon همگی در یک نوبت، تقریباً 6 ماه پس از بلعیده شدن اولین بالون، برداشته می شوند.
مراقبت های اساسی بعد از عمل بالون معده
مانند هر روش جراحی دیگر برای اینکه بالون معده نتایج رضایت بخشی به همراه داشته باشد باید فرد مراقبت های اساسی پس از بالون گذاری را رعایت نماید. این مراقبت ها به شرح زیر هستند:
- حدود شش ساعت پس از عمل فرد می تواند مقدار کمی مایعات مصرف کند.
- تا هفته دوم بعد از عمل باید از یک رژیم غذایی مایع پیروی شود.
- فرد پس از دو هفته می تواند مصرف غذاهای نرم را شروع کنید.
- حدود سه هفته پس از قرار دادن بالون، به تدریج باید خوردن غذای معمولی و روزانه آغاز شود.
عوارض احتمالی قرار دادن بالون معده
عوارض عمده بالن معده، ایجاد درد، تهوع و گاهی استفراغ در چند روز ابتدایی پس از عمل است که در افراد مختلف، میزان و شدت آن فرق می کند. گاهی هیچ درد و تهوعی وجود ندارد و فرد ممکن است با توجه به ذهنیت قبلی مبنی بر وجود درد و تهوع، احساس نگرانی کند که البته این نوع نگرانی ها بی مورد هستند. بسیاری از افراد فقط به دلیل سازگاری خوب معده با بالون هیچ علامتی یا عوارضی نخواهند داشت. در صورتی که درد و تهوع وجود داشته باشد باید از داروهای مناسب جهت کاهش علایم استفاده شود.
سوراخ شدن معده و انسداد روده از دیگر عوارض نه چندان شایع قرار دادن بالون هستند.
نکته مهم: بیمار باید روزانه با پزشک خود در ارتباط باشد تا علائم او دائما چک شوند و مشکلی پیش نیاید.
چرا بالن معده توصیه نمی شود؟
چرا بالن معده توصیه نمی شود؟
کاهش وزن با استفاده از بالون معده یک روش نسبتا کم خطر است، اما عوارض آن در طول زمان مانند نفخ مداوم، احساس پربودن معده به صورت دائم و… برای بیماران ممکن است آزاردهنده باشد. از طرفی بیمار در مقابل این عوارض تنها فرصت محدودی برای کاهش وزن به دست می آورد، زیرا که پس از خارج کردن بالون همه چیز به حالت قبل از گذاشتن بالون گذاری باز می گردد. در بالون گذاری نه حجم معده مانند روش اسلیو معده کاهش می یابد، نه تغییری در روند جذب مانند روش بای پس معده اتفاق م یافتد و نه حتی مانند روش پلیسه معده فرصت کاهش وزن طولانی خواهد بود. در نتیجه احتمال بازگشت وزن و بی ثمر شدن تمام سختی های تحمل کرده در طی دوران شش ماهه بسیار زیاد خواهد بود.
کلام آخر
بالون معده باعث می شود شما احساس سیری سریعتری داشته باشید و به این معنی است که کمتر غذا می خورید. دلیل آن هم این است که بالون سرعت تخلیه معده را کاهش می دهد. از طرفی بالون میزان هورمون هایی که اشتها را کنترل می کنند، تغییر می دهد. میزان کاهش وزن به میزان تغییر عادت های زندگی از جمله رژیم و ورزش بستگی دارد. براساس مطالعات انجام شده، معمولا افراد ۷٪ تا ۱۵٪ از وزن بدن را طی شش ماه پس از قرار دادن بالون معده از دست می دهند. کاهش کلی وزن اضافی هم ۳۰٪ تا ۴۷٪ است. مانند سایر روش ها و جراحی ها که منجر به کاهش قابل توجه وزن می شوند، بالون ممکن است به بهبود یا حل شرایطی که اغلب به اضافه وزن مرتبط هستند کمک کند.
دکتر سید حامد قدسی خورسند یکی از جراحان با تجربه و حاذق چاقی هستند که بر متد های مختلف جراحی چاقی مانند اسلیو معده، بای پس معده و لاپاراسکوپی پیشرفته تسلط دارند. ایشان عضو انجمن بین المللی جراحان چاقی IFSO هستند و تا کنون بیماران بسیار زیادی را درمان کرده اند. جهت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر می توانید از طریق راه های ارتباطی موجود در سایت اقدام نمایید.
منابع:
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/intragastric-balloon/about/pac-20394435
https://www.athenixbody.com/patient-resources/articles/what-is-a-gastric-balloon/